Η Ψυχαναλυτική ή Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία είναι ένα σχήμα κλινικής πρακτικής βασισμένη στην Ψυχαναλυτική Θεωρία και τις αρχές της. Είναι μία ψυχοθεραπεία που μοιάζει με πολλούς τρόπους με την Ψυχανάλυση, μορφή θεραπείας δια του λόγου βασισμένη στις θεωρίες του Sigmund Freud. Η προσέγγιση εξερευνά πως το ασυνείδητο επηρεάζει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές του ατόμου. Συγκεκριμένα, μελετά πως οι εμπειρίες μπορούν να συμβάλουν στα παρόντα βιώματα και πράξεις.
Ο Freud περιέγραψε το ασυνείδητο ως η δεξαμενή των επιθυμιών, σκέψεων και αναμνήσεων που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της συνειδητής επίγνωσης. Πίστευε πως αυτές οι ασυνείδητες επιρροές μπορούν να οδηγήσουν σε ψυχολογικό άγχος και διαταραχές.
Η Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία, ξεκινώντας από την θεωρία του Sigmund Freud, συνθέτει διάφορες ψυχαναλυτικές θεωρίες ως πλαίσιο διαμόρφωσης και κατανόησης της θεραπευτικής διαδικασίας. Αυτές οι πολλαπλές θεωρίες εφαρμόζονται στην θεραπευτική κατάσταση, με επίκεντρο την ανάπτυξη της κατανόησης του εαυτού και εμβάθυνση στην επίγνωση συναισθηματικών ζητημάτων και συγκρούσεων που θεμελιώνουν τις παρούσες δυσκολίες. Τυπικά οι ψυχαναλυτικοί θεραπευτές εξερευνούν ασυνείδητες σκέψεις και συναισθήματα, επιχειρούν να κατανοήσουν πτυχές της σχέσης τους με τον θεραπευόμενο που μπορεί να συνδέονται με υφιστάμενες συναισθηματικές συγκρούσεις, ερμηνεύουν τις αμυντικές διεργασίες που εμποδίζουν την συναισθηματική επίγνωση, και μελετούν ζητήματα που σχετίζονται με την αίσθηση του εαυτού και την αυτοπεποίθηση.
Οι θεραπευτικές συνεδρίες γίνονται με συχνότητα μεταξύ μίας και τριών συναντήσεων την εβδομάδα. Η εστίαση είναι στην εξερεύνηση της εσωτερικής εμπειρίας του θεραπευόμενου όπως εμφανίζεται στην καθημερινότητά του, όπως μεταφέρεται από σημαντικά και σημαίνοντα γεγονότα και σχέσεις του παρελθόντος, και όπως παρατηρείται στο περιεχόμενο της θεραπευτικής σχέσης.
Η Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία σε βοηθά να αποκτήσεις επίγνωση των κρυμμένων νοημάτων ή μοτίβων σε ότι κάνεις ή λες που μπορεί να συμβάλει στα προβλήματά σου. Πολλοί μπορεί να ξεκινούν Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία γιατί αισθάνονται παγιδευμένοι από το παρελθόν τους και αποζητούν τον ασφαλή, προσωπικό χώρο που τους παρέχει η θεραπεία όπου μπορούν να μιλήσουν για τον εαυτό τους και τι τους απασχολεί, να προσπαθήσουν να κατανοήσουν τις συνδέσεις και τα μοτίβα των βιωμάτων τους. Μέσω της κατανόησης αυτών των συνδέσεων και μοτίβων η Ψυχοθεραπεία μπορεί να:
- Επιφέρει ανακούφιση
- Μειώσει τη σύγχυση σχετικά με το τι βοηθά και τι όχι
- Αναγνωρίσει αλλαγές που μπορούν να γίνουν στη ζωή του ατόμου
- Να βοηθήσει το άτομο να συμβιβαστεί με το τι μπορεί να αλλάξει και τι όχι
Η Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια περιμένει τον θεραπευόμενο να μιλήσει, μπορεί να φαίνεται σαν σιωπή όμως την ενδιαφέρει αυτό που έχει το άτομο στο μυαλό του. Δεν υπάρχουν προσδοκίες, το άτομο είναι ελεύθερο να μιλήσει για ότι περνάει από το νου του και η ψυχοθεραπεύτρια προσπαθεί να κατανοήσει και να επισημάνει ιδιαίτερες δυσκολίες στην ομιλία ή την σκέψη για συγκεκριμένα θέματα.
Αν και είναι βοηθητικό να μιλά κανείς στη θεραπεία του είναι κατανοητό πως δεν είναι πάντα εύκολο καθώς το άτομο έρχεται σε επαφή με δύσκολες σκέψεις και συναισθήματα. Γι αυτό ίσως κάποιος μπορεί να αισθάνεται χειρότερα πριν αισθανθεί καλύτερα καθώς δουλεύει μαζί με την θεραπεύτρια για να διαχειριστούν δύσκολες συναισθηματικές αντιδράσεις. Μερικές φορές μπορεί να κάνει το άτομο να αισθάνεται πολύ θυμωμένο ή να χειροτερεύει την κατάθλιψη, ή κάποιος μπορεί να αισθάνεται πως κατακρίνεται. Μπορεί να είναι επώδυνο να αντιμετωπιστεί το παρελθόν και η αλήθεια, η Ψυχοθεραπεύτρια είναι εκεί για να βοηθήσει με σεβασμό στα όρια του θεραπευόμενου και στα όρια της δικής της κατανόησης.