Η εφηβεία είναι μία περίοδος με μεγάλες αναταραχές, χαρακτηρίζεται από παράδοξα και απρόβλεπτα γεγονότα, από έντονη κινητικότητα και ταυτόχρονα έντονη ρευστότητα καθώς προσδιορίζεται από βιολογικές, ψυχολογικές και κοινωνιολογικές αναπροσαρμογές. Η ατομική ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία εφήβων διεξάγεται, ανάλογα με την ηλικία, περίπου στο ίδιο πλαίσιο με την ψυχοθεραπεία ενηλίκων. Η κάθε συνεδρία διαρκεί 50 λεπτά και η συχνότητα καθορίζεται από το αίτημα του εφήβου και τις ανάγκες του. Ωστόσο, για να ξεκινήσει η ψυχοθεραπεία με έναν/μία έφηβο/η απαιτείται η συναίνεση των γονέων ή κηδεμόνων με τους οποίους γίνεται η πρώτη συνεδρία.
Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία εφήβων είναι μια μέθοδος που μέσα από το λόγο κυρίως, ανάλογα την ηλικία, στοχεύει στην βελτίωση της ψυχοσυναισθηματικής τους κατάστασης.
Οι έφηβοι με μέτριες ή σοβαρές ψυχοσυναισθηματικές ή και αναπτυξιακές δυσκολίες μπορεί να αντιδρούν σε άτομα και καταστάσεις με τρόπους που δεν κατανοούν και συχνά δεν μπορούν να ελέγξουν. Τα συναισθήματα σε αυτό αναπτυξιακό στάδιο μπορεί να είναι εξαιρετικά ισχυρά, συχνά καταστρεπτικά, δύσκολο να ελεγχθούν και με πιθανό αντίκτυπο στη συναισθηματική, γνωστική ή κοινωνική του ανάπτυξη. Η Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια εκπαιδεύεται να παρατηρεί προσεκτικά το άτομο και να ανταποκρίνεται σε αυτό που μπορεί να επικοινωνεί μέσω της συμπεριφοράς του. Εφόσον δημιουργηθεί η θεραπευτική σχέση ο έφηβος αισθανεται ασφάλεια να εκφράσει τις πιο δύσκολες σκέψεις και συναισθήματά του. Μαζί με την ψυχοθεραπεύτρια εντοπίζουν και επεξεργάζονται τα προβλήματα σε αυτή τη σχέση ρίχνοντας φως στα προβλήματα του παρελθόντος ή του παρόντος σε άλλες σχέσεις, εκτός της θεραπείας.
Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία παρέχει στους θεραπευόμενους τα εργαλεία για να λειτουργούν καλύτερα στον κόσμο. Να κατανοήσουν τις συμπεριφορές τους και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να εντοπίζουν και να επιλύουν τα προβλήματα, να αναπτύξουν υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης, να αναπτύξουν δεξιότητες για την επίλυση θεμάτων και δυσκολιών στις σχέσεις με τους συνομηλίκους, να αισθάνονται καλύτερα με τον εαυτό τους, να αντιμετωπίζουν καλύτερα τις προκλήσεις της ζωής με μεγαλύτερη ευελιξία και ελευθερία. Ενισχύει τις προσπάθειές τους στην οικοδόμηση της προσωπικής τους ταυτότητας προσφέροντας υποστήριξη και βοήθεια. Ανάλογα με τις ανάγκες των εφήβων και της οικογένειας, τη σοβαρότητα των δυσκολιών αλλά και τις δεδομένες δυνατότητες η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία η συχνότητα μπορεί να είναι μία έως και τρεις φορές την εβδομάδα.
Κάποια από τα ζητήματα για τα οποία μπορεί να αναζητήσει ένας έφηβος ψυχοθεραπεία είναι:
- Άγχος και φοβίες
- Διαπροσωπικές σχέσεις
- Ψυχοσωματικά προβλήματα
- Συμπεριφορά (επιθετικότητα, εξαρτήσεις, παραβατικότητα)
- Σεξουαλικότητα
- Διατροφικές διαταραχές
- Προκλήσεις ζωής όπως πένθος, απώλειες, ασθένειες
- Ζητήματα εκπαίδευσης και σταδιοδρομίας